temat słowotwórczy
  • Przymiotnik od rzeczownika rada

    9.03.2024
    9.03.2024

    Szanowni Państwo

    Chciałem jeszcze dopytać w sprawie przymiotnika „radziecki”. W udzielonej, wartościowej odpowiedzi przez eksperta Adama Wolańskiego, zabrakło mi zakończenia tematu. Mianowicie: jak dzisiaj, w XXI wieku, brzmi przymiotnik od rzeczownika „rada", który nie będzie historyzmem?

    Uprzejmie dziękuję ekspertom Poradni Językowej PWN za użyteczne podpowiedzi i wyjaśnienia.

    Grzegorz Olszewski

  • real
    14.04.2008
    14.04.2008
    Szanowni Eksperci!
    Co Państwo sądzą na temat słowa real, oznaczającego świat rzeczywisty? To, że mówi tak i pisze młodzież – „W realu nic ciekawego, jakoś żyję”, „Nigdy nie zrobiłbym tego w realu” itp. – nie dziwi (choć mnie to razi, bo zdaje mi się zbytnim uproszczeniem), ale coraz częściej pisze się tak w tekstach niepotocznych. Np. w magazynie filmowym, w artykule o Gustawie Holoubku: „(…) wreszcie, oniryczny doktor Gotard, ulepiony z ułudy, realu oraz wspomnień”.
  • rzeczułka

    11.11.2023
    11.11.2023

    Dzień dobry,

    w sztuce I.Witkiewicza „Szewcy” użyto słowa „rzeczułki” w objaśnieniu, w notatce na dole - w znaczeniu zdrobnienia od rzeczy. W słownikach internetowych znajduję jedynie powiązanie tego wyrazu z wyrazem „rzeka”. Czy zatem poprawne jest wciąż stosowanie na co dzień słowa „rzeczułki” w znaczeniu zdrobnienia od rzeczy? A może to już archaizm? Bardzo mi się to słowo podoba i mam ochotę je popularyzować. Proszę uprzejmie o odpowiedź.

    Z poważaniem

    Anna

  • Skąd się wzięła polszczyzna?
    14.11.2007
    14.11.2007
    Szanowni Państwo,
    dość powszechnie spotykam się z poglądem, że polszczyzna powstała w oparciu o dialekt wielkopolski i małopolski przy niewielkim udziale mazowieckiego. Co było powodem, że to właśnie te, a nie inne dialekty (np. brak udziału dialektu śląskiego) stały się podstawą polszczyzny ponadregionalnej?
    Łączę wyrazy szacunku i serdeczne pozdrowienia,
    Filip Cerkaski
  • słowotwórstwo w SMS-ach i czatach
    3.03.2005
    3.03.2005
    Witam!
    Chciałbym się dowiedzieć nieco więcej o przemianach językowych i słowotwórstwie w SMS-ach i na czatach. Wydaje mi się, że wiele nowych słów jest tworzonych przez twórców SMS-ów. Co na to wpływa i jakie mogą być tego skutki?
    Pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Stronica
    15.09.2016
    15.09.2016
    Szanowna Redakcjo,
    jaka jest etymologia wyrazu stronica? Dlaczego nie brzmi on stronnica? Derywaty od słów dzwon, koń czy równy brzmią: dzwonnica, konnica, rówiennica.

    Z szacunkiem i oczekiwaniem na odpowiedź
    Bartek
  • superunek

    10.11.2023
    2.11.2023

    Ciekawi mnie pochodzenie słowa superunek. Szukałam, ale nie znalazłam, stąd moja prośba o wyjaśnienie.

    Pozdrawiam

    Marta Kisiel

  • szczycieński – szczytnowski
    30.09.2002
    30.09.2002
    Szczytno – miasto znane chyba każdemu Polakowi. Ale czy również wiadomo, gdzie jest powiat szczycieński? Otóż ów powiat nie jest powiatem miasta Szczycien, jak by się mogło wydawać, tylko Szczytna. Wojewoda również uważa się za szczycieńskiego. Pytanie: czy Krzyżacy Sienkiewicza byli szczycieńscy czy szczytnowscy?
    Z poważaniem
    R. Hellich
  • Tworzenie przymiotników od nazw stanów USA

    31.12.2023
    31.12.2023

    Jakie są zasady tworzenia, bądź nietworzenia przymiotników od nazw stanów w USA? Dlaczego np. jest arizoński lub montański, a nie ma newadzkiego (nevadzkiego)? I co z nazwami stanów Ohio, Idaho itd. Czy jest jakaś zasada, czy traktujemy to w jakiś sposób „zdroworozsądkowo” i od stanu Massachusetts nawet nie próbujemy?

  • Tych przysłów, ale tych posłowi
    26.07.2017
    26.07.2017
    Dlaczego rzeczownik (to) przysłowie tworzy dopełniacz liczby mnogiej (tych) przysłów, natomiast (to) posłowie(tych) posłowi, a nie (tych) posłów? Czy chodzi tu tylko o odróżnienie posłowia od posła, czy jest może jakieś uzasadnienie morfologiczne tej rozbieżności?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego